5 października 2023

Szerokie zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego.

1. Rozszerzenie uprawnień KOWR w zakresie transakcji nabycia udziałów i akcji w spółkach kapitałowych

           A. Prawo pierwokupu udziałów i akcji w spółkach kapitałowych (art. 3a ust. 1 ustawy)

Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu art. 3a ustawy KOWR przysługuje prawo pierwokupu udziałów i akcji w:

• spółce kapitałowej w rozumieniu art. 4 § 1 Kodeksu spółek handlowych, która jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha albo nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni co najmniej 5 ha;
• spółce dominującej w rozumieniu art. 4 § 1 Kodeksu spółek handlowych, która posiada udziały lub akcje w spółce, o której mowa w pkt 1) powyżej.

Przed transakcją konieczne będzie zatem zbadanie czy spółka, której udziały lub akcje są przedmiotem transakcji, posiada nieruchomość rolną o powierzchni co najmniej 5 ha albo czy łączna powierzchnia posiadanych nieruchomości rolnych wynosi co najmniej 5 ha, a także czy taka spółka jest spółką dominującą wobec spółek zależnych, a jeżeli tak – to czy te spółki zależne są właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnych, spełniającymi wspomniane wyżej warunki.

         B. Prawo nabycia udziałów i akcji w spółkach kapitałowych (art. 4 ust. 6 ustawy)

Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 6 ustawy przepisy art. 4 ust. 1-3 ustawy dotyczące prawa nabycia KOWR stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia udziałów i akcji w spółkach wskazanych w pkt A powyżej. Jeżeli więc nabycie udziałów lub akcji następuje w wyniku zawarcia innej umowy niż umowa sprzedaży lub innej czynności prawnej lub zdarzenia prawnego, wówczas KOWR przysługuje prawo nabycia udziałów i akcji w ww. spółkach.

        C. Dodatkowy wyjątek – umorzenie udziałów lub akcji (art. 3a ust. 2 pkt 8) ustawy)

Prawo pierwokupu (oraz prawo nabycia) KOWR udziałów lub akcji w spółce kapitałowej nie będzie przysługiwało w przypadku zbywania udziałów lub akcji w celu ich umorzenia.

2. Zmiany w wyłączeniach stosowania ustawy

Do tej pory przedmiotowej ustawy nie stosowało się do nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha. Od 05.10.2023 r. ustawy nie stosuje się do nieruchomości rolnych, w których powierzchnia użytków rolnych jest mniejsza niż 0,3 ha.

3. Zmiany w wyłączeniach od wymogu nabywania nieruchomości rolnych przez rolników indywidualnych

Od 05.10.2023 r. nabywcą nieruchomości rolnej nie musi być rolnik indywidualny, jeżeli nabycie nieruchomości rolnej nastąpiło w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy albo spółki cywilnej w spółkę handlową na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych.

4. Dodatkowy warunek dla uzyskania zgody Dyrektora Generalnego KOWR na nabycie nieruchomości rolnej przez osoby inne niż rolnik indywidualny

Od 05.10.2023 r. obowiązuje dodatkowy warunek dla uzyskania zgody Dyrektora Generalnego KOWR na nabycie nieruchomości rolnej przez osoby inne niż rolnik indywidualny. Oprócz dotychczasowych warunków ustawodawca wymaga, aby cena sprzedaży nieruchomości rolnej nie była niższa niż 95% ceny zawartej w ogłoszeniu o zamiarze sprzedaży nieruchomości rolnej, zamieszczonym e portalu „e-rolnik”.

5. Zmiany w wyłączeniach od obowiązku prowadzenia przez 5 lat gospodarstwa rolnego na nabywanej nieruchomości rolnej oraz zakazu zbywania oraz oddawania w posiadanie tej nieruchomości w tym okresie

Zgodnie z przepisem art. 2b ust. 1 i 2 ustawy nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście. W ww. okresie nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom.

Od 05.10.2023 r. ww. przepisów nie stosuje się również w przypadku szeregu dodatkowych zdarzeń, wymienionych szczegółowo w nowym brzmieniu art. 2b ust. 4 ustawy.