18 listopada 2024

Nowelizacja specustawy powodziowej – prawo pierwokupu dla gmin

Od 5 października 2024 r., na podstawie ustawy z 1 października 2024 r. (Dz. U. poz. 1473), nowelizującą specustawę powodziową (tj. ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z dnia 16 września 2011 r., Dz.U. 2024 poz. 654), gminy z terenów poszkodowanych przez powódź uzyskały prawo pierwokupu lokali mieszkalnych oraz budynków jednorodzinnych na ich obszarze. Nabyte nieruchomości wchodzą w skład zasobu mieszkaniowego gminy, co ma umożliwić zakwaterowanie osób poszkodowanych w wyniku powodzi. Po remoncie lub odbudowie nieruchomości będą one wynajmowane zgodnie z zasadami dotyczącymi gminnych zasobów mieszkaniowych.

Powyższe regulacje należy mieć na uwadze w szczególności w przypadku zamiaru sprzedaży nieruchomości (np. lokalu mieszkalnego) po to, by ze środków uzyskanych ze sprzedaży kupić inny, wybrany wcześniej lokal mieszkalny. Wówczas istnieje realne ryzyko zakupu wybranego już lokalu przez gminę. Warto w takim wypadku wprowadzić odpowiednie rozwiązania w ewentualnych umowach przedwstępnych, które będą służyły zabezpieczeniu interesów stron.

Obszar działania

Nowe regulacje dotyczą gmin wskazanych w rozporządzeniach Rady Ministrów (Dz.U. 2024 poz. 1371, 1484 i 1529), obejmujących obszary województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego i lubuskiego.

Zakres nieruchomości

Prawo pierwokupu obejmuje:

– lokale mieszkalne (w rozumieniu ustawy o własności lokali),

– budynki mieszkalne jednorodzinne (tożsame pojęcie występuje w art. 2 ust. 3 pkt. 2 ustawy o kooperatywach mieszkaniowych oraz zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji z dnia 4 listopada 2022 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 28), w którym wskazano, że ilekroć ustawa stanowi o sprzedaży budynku mieszkalnego jednorodzinnego, w którym nie wyodrębniono lokalu, to rozumie się przez to przeniesienie na nabywcę własności nieruchomości gruntowej wraz z budynkiem.

Okres obowiązywania 

Prawo pierwokupu przysługuje do 30 kwietnia 2025 r.